Postępowanie upadłościowe skierowane jest do spółek, które są niewypłacalne i których majątek poddany likwidacji, ma doprowadzić do możliwie pełnego zaspokojenia wierzycieli. To, co istotnie odróżnia postępowanie restrukturyzacyjne od upadłościowego, to cel postępowania. Co do zasady, w przypadku upadłości spółki, jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego. Natomiast postępowania restrukturyzacyjne ma za zadanie ustabilizować i poprawić sytuację gospodarczą spółki po to, aby uratować ją przed zakończeniem działalności. Na marginesie należy dodać, że restrukturyzacja spółek staje się coraz bardziej popularna, ponieważ przedsiębiorcy widzą w niej szansę na przywrócenie płynności finansowej.
Sprawdź również: KANCELARIA RESTRUKTURYZACYJNA
Jak przebiega upadłość spółki? – upadłość spółki z o.o. krok po kroku
Wniosek o ogłoszenie upadłości
Przesłanką do ogłoszenia upadłości jest niewypłacalność spółki, czyli sytuacja, kiedy spółka utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych od co najmniej trzech miesięcy, albo przez co najmniej dwa lata zobowiązania spółki przekroczyły wartość jej majątku. Aby ogłosić upadłość, spółka musi mieć co najmniej dwóch wierzycieli. Upadłość spółki z o.o. bez majątku jest niemożliwa, ponieważ spółka musi posiadać środki na pokrycie kosztów postępowania. Wniosek o upadłości firmy może zgłosić sama spółka działająca przez zarząd, a także wierzyciel spółki, który uprawdopodobni swoją wierzytelność.
Ogłoszenie upadłości
Sąd, wydając postanowienie o ogłoszenie upadłości, wzywa wierzycieli spółki do zgłoszenia wierzytelności syndykowi w terminie trzydziestu dni, wyznacza sędziego – komisarza i jego zastępcę oraz syndyka.
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek Spółki staje się masą upadłości. Tym samym upadłość spółki z o.o. bez majątku jest niemożliwa, ponieważ majątek należący do spółki w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania, ma służyć zaspokojeniu wierzycieli.
Upadłość spółki z o.o. – konsekwencje
Ogłoszenie upadłości powoduje utratę prawa zarządu mieniem wchodzącym do masy upadłości – dokonanie czynności rozporządzających (zbycie, obciążenie majątku) skutkuje ich nieważnością. Do zarządu majątkiem spółki uprawniony jest syndyk.
Postępowanie sądowe: Sąd zawiesza postępowanie sądowe z urzędu, jeżeli postępowanie dotyczy masy upadłości. Postępowanie zostanie podjęte w momencie zgłoszenia syndyka do sprawy.
Postępowania egzekucyjne: Egzekucja ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie umarza się po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Właściwe postępowanie upadłościowe
W następnym kroku, syndyk ustala skład masy upadłości poprzez sporządzenie spisu inwentarza oraz spisu należności. W spisie inwentarza syndyk ujmuje prawa, ruchomości, nieruchomości oraz środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych. Następnie spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym zostaje złożony sędziemu-komisarzowi. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.
Spis należności sporządza się na podstawie ksiąg upadłego oraz dokumentów bezspornych.
Upadłość spółki z o.o. a zobowiązania
Ustalenie wierzytelności następuje poprzez zgłoszenie jej syndykowi w wyznaczonym przez sąd terminie. Moment powstania zobowiązania finansowego spółki rzutuje na sposób zaspokojenia wierzycieli. Wyróżnia się wierzytelności upadłościowe (powstałe przed dniem ogłoszeniem upadłości) – umieszczone na liście wierzytelności oraz wierzytelności w stosunku do masy upadłości (powstałe po ogłoszeniu upadłości) – zaspokajane na bieżąco przez syndyka w miarę posiadania środków pieniężnych.
Upadłość spółki z o.o. a pracownicy
Nie wymagają zgłoszenia należności ze stosunku pracy. Należności z tego tytułu umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu.
Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprawdzeniu zgłoszonych wierzytelności, syndyk niezwłocznie sporządza listę wierzytelności. Następnie przekazują ją sędziemu-komisarzowi celem zatwierdzenia.
Następnie syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa spółki w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości. Syndyk jest obowiązany do podejmowania działań umożliwiających zakończenie likwidacji w ciągu sześciu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości. Należy wskazać, że jest to termin instrukcyjny (zalecany) – w rzeczywistości czas likwidacji majątku jest znacznie dłuższy, w zależności od ilości i jakości posiadanego majątku – od kilku miesięcy do kilku lat.
Sumy uzyskane z likwidacji przedmiotów, na których było ustanowione zabezpieczenie rzeczowe (np. hipoteka, zastaw), przeznacza się na zaspokojenie wierzycieli, których wierzytelności były zabezpieczone na tych rzeczach lub prawach. Kwoty pozostałe po zaspokojeniu tych wierzytelności wchodzą do funduszów masy upadłości.
Fundusze masy upadłości obejmują sumy uzyskane z likwidacji masy upadłości oraz dochód uzyskany z prowadzenia przedsiębiorstwa spółki. W kolejnym kroku syndyk sporządza i składa sędziemu-komisarzowi plan podziału funduszów masy upadłości, który zostaje poddany zatwierdzeniu, a następnie wykonywany.
Upadłość spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Zakończenie postępowania upadłościowego zostaje stwierdzone postanowieniem sądu.
Upadłość spółki z o.o. – odpowiedzialność prezesa spółki
Zgodnie z przepisami, dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. W przypadku spółki z o.o., w zależności od przyjętego sposobu reprezentacji – obowiązek ten spoczywa na prezesie spółki, bądź na każdym z członków zarządu. Osoby odpowiedzialne mogą uwolnić się od odpowiedzialności jeżeli wykażą, że w terminie właściwym do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, otwarto postępowanie restrukturyzacyjne, albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu. W przypadku niedopełnienia ciążącym na zarządzie obowiązku, wierzyciele spółki mogą dochodzić bezpośrednio od członków zarządu odszkodowania w wysokości niezaspokojonej wierzytelności.
Ogłoszenie spółki z o.o. – koszty
Koszty na etapie wniesienia wniosku o ogłoszenie upadłości: opłata od wniosku to 1.000 zł oraz obowiązkowa zaliczka na wydatki w toku postępowania, w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – na moment publikacji wynosi 6.480,67 zł
Koszty po ogłoszeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości: koszty administracyjne związane z dokumentacją tworzoną i uzyskaną podczas postępowania upadłościowego oraz wydatki towarzyszące zarządzaniu masą upadłości, w tym wynagrodzenie syndyka. Wynagrodzenie syndyka składa się z pięciu części składowych, uzależnionych od: sumy wierzytelności, liczby pracowników zatrudnionych w spółce, liczby wierzycieli biorących udział w postępowaniu, czasu trwania postępowania upadłościowego oraz stopnia trudności prowadzonego postępowania. Dla zobrazowania, koszty upadłości spółki posiadającej mienie ruchome i nieruchomości kształtuje się na poziomie od 100.000,00 zł wzwyż.
Q&A
Co się dzieje po ogłoszeniu upadłości spółki?
Po ogłoszeniu upadłości, spółce wyznaczany jest syndyk, który przejmuje zarząd majątkiem upadłego oraz prowadzi czynności zmierzające do likwidacji majątku. Z tą sama chwilą sąd zawiesza postępowanie sądowe oraz egzekucyjne, które były skierowane do masy upadłości.
Co lepsze – likwidacja czy upadłość?
Zarówno postępowanie likwidacyjne jak i upadłościowe, co do zasady prowadzą do zakończenia działalności spółki. Odmienne w obu tych postępowaniach są przesłanki stanowiące za ich wyborem. O ile zakończenie działalności poprzez likwidację normowane k.s.h. nie jest determinowane stanem finansowym spółki, o tyle rozwiązanie spółki w drodze postępowania upadłościowego jest obligatoryjne przy niewypłacalności spółki. Zatem w przypadku, kiedy spółka jest niewypłacalna lub utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, zarząd spółki musi złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, a nie o likwidacji spółki. W przeciwnym razie członkowie zarządu będą ponosili odpowiedzialność finansową względem wierzycieli.
Ile kosztuje upadłość spółki z o.o.?
Upadłość spółki z o.o. jest kosztownym postępowaniem, na które składają się koszty administracyjne oraz wynagrodzenie syndyka. Największym kosztem w tym postępowaniu jest wynagrodzenie syndyka, które zostało uzależnione od pięciu części składowych, zależnych od sumy wierzytelności, liczby pracowników zatrudnionych w spółce, liczby wierzycieli biorących udział w postępowaniu, czasu trwania postępowania upadłościowego oraz stopnia trudności prowadzonego postępowania.
Sprawdź również: koszty postępowania restrukturyzacyjnego
Co oznacza, że spółka jest w upadłości?
Spółka w upadłości oznacza, że wobec niej zostało wydane postępowania o ogłoszenie upadłości. Postępowanie upadłościowe zmierza do likwidacji danego przedsiębiorstwa przy jednocześnie możliwie pełnym zaspokojeniu wierzycieli.
Mateusz Jabłoński
Prezes Zarządu, adwokat, kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny
