Prowadzenie działalność gospodarczej immanentnie wiąże się z ryzykiem. Niestety, czasem, mimo najlepszych chęci, dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa pozostaje niemożliwe. Wtedy należy racjonalnie rozważyć złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości firmy, aby ograniczyć dalszy wzrost zadłużenia i uniemożliwić komorniczą licytację majątku.
Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Restrukturyzacyjna Wrocław
Ogłoszenie upadłości firmy - Kto ogłasza upadłość firmy?
Aby móc otworzyć postępowanie upadłościowe firmy musimy po pierwsze posiadać tzw. zdolność upadłościową, a zatem co do zasady pozostawać przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy Kodeks Cywilny. Poza tym przepisy ustawy stosuje się także do:
1) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej;
2) wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;
3) wspólników spółki partnerskiej.
Po drugie, musimy stać się niewypłacalni. Definicje tego stanu rzeczy pozostają szczegółowo opisane w ustawie prawo upadłościowe, obecnie warto skrócić je do obiektywnej oceny, iż nie jesteśmy już w stanie regulować swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Decyzję o złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości podejmuje sam przedsiębiorca, czy też zarząd w spółce. W tym drugim przypadku jest to szczególnie istotne, bowiem tylko terminowe złożenie wniosku zwalnia zarząd w spółce kapitałowej od osobistej odpowiedzialności za długi tej spółki. Zanim miałoby to miejsce, warto zweryfikować możliwość przeprowadzenia restrukturyzacji.
Upadłość wiąże się z kosztami, przez co sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości jeśli brak jest majątku umożliwiającego ich uregulowanie (art. 13 ust. 1 prawa upadłościowego). Załóżmy jednak, że upadłość została ogłoszona. Co dalej?
Upadłość firmy a pracownicy
Sąd ogłaszając upadłość przedsiębiorcy, wyznacza syndyka oraz wzywa wierzycieli upadłego do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzydziestu dni od obwieszczenia. Otwieramy zatem upadłość firmy, a co z pracownikami? Pracownicy stają się wierzycielami pracodawcy, a ich pozycja w postępowaniu upadłościowym jest uprzywilejowana. Należności wynikające ze stosunku pracy są umieszczane na liście wierzytelności z urzędu, a zgodnie z art. 342 prawa upadłościowego podlegają zaspokojeniu w pierwszej kategorii. Należy jednak mieć na względzie, że zgodnie z kodeksem pracy w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy nie stosuje się przepisów dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Dlatego osoby w wieku przedemerytalnym, przebywające na zwolnieniach lekarskich czy na urlopach wypoczynkowych a nawet macierzyńskich nie są chronione.
Trzeba podkreślić, że po ogłoszeniu upadłości nie musi zawsze dochodzić do zwolnień pracowników. Przedsiębiorstwo dłużnika wchodzi do masy upadłości i najbardziej pożądanym stanem byłoby zbycie całości przedsiębiorstwa na rzecz innego podmiotu.
Upadłość firmy a odprawa
Kodeks pracy nie zawiera regulacji co do odprawy dla pracownika zwalnianego, a tylko odprawy rentowo-emerytalne i pośmiertne. Odprawy z pracy związane ze zwolnieniem pracownika określa ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Z perspektywy tego opracowania rodzaje odpraw oraz zasady ich przyznawania pozostają drugorzędne. Istotnym jest co się dzieje z odprawą w razie ogłoszenia upadłości pracodawcy. Otóż pracownik nie traci uprawnienia do odprawy ale staje się ona wierzytelnością, której może dochodzić w ramach postępowania upadłościowego.
Upadłość firmy a ciąża
Jak wspomniano powyżej, ogłoszenie upadłości firmy przerywa szczególną ochronę, którą między innymi objęte są kobiety w ciąży. Dlatego rozpatrując zagadnienie „upadłość firmy a zwolnienie chorobowe”, z którym bardzo często wiąże się okres ciąży należy zaznaczyć, że sytuacja osób przebywających na takim zwolnieniu ulega oczywistemu pogorszeniu. Jednak w takiej sytuacji osobie zwolnionej nadal przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS, przez co pracownik, którego ten problem dotyczy nie jest całkowicie pozbawiony świadczeń.
Upadłość firmy – firma w upadłości a konsekwencje
- Co się dzieje gdy firma ogłasza upadłość i na czym polega upadłość firmy?
Sumując powyższe warto podkreślić, że w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwo co do zasady nie przestaje działać. Każda sytuacja powinna być indywidualnie badana przez syndyka, który określałby zasadność kontynuowania działalności firmy, celem jej zbycia na rzecz innego podmiotu. Syndyk też przejmuje zarząd nad przedsiębiorstwem.
Proces upadłości może być znacznie wydłużony w czasie dlatego bardzo trudno odpowiedzieć na pytanie: „ile trwa upadłość”. Zależy to od indywidualnego przypadku. Z dniem ogłoszenia upadłości zobowiązania pieniężne upadłego stają się wymagalne, a zobowiązania majątkowe, ale niepieniężne, stają się wymagalnymi zobowiązaniami pieniężnymi. Syndyk dąży do likwidacji masy upadłości celem maksymalnego uregulowania zobowiązań wobec wierzycieli.
- Co daje ogłoszenie upadłości firmy?
Upadłość firmy umożliwia całościowe podejście do problemu zadłużenia przedsiębiorcy oraz kontrolowane zbycie majątku lub całego przedsiębiorstwa. Upadłość wstrzymuje postępowania sądowe i egzekucyjne, chroni też co do zasady zarząd spółki przed osobistą odpowiedzialnością za długi tego podmiotu. Zakończenie postępowania upadłościowego wobec przedsiębiorcy daje też podstawę do wykreślenia spółki z rejestru bądź złożenia wniosku o umorzenie pozostałych po spieniężeniu majątku długów.
Po ogłoszeniu upadłości wszystkie długi stają się wymagalne i podlegają zaspokojeniu z masy upadłości.
Mateusz Jabłoński
Prezes Zarządu, adwokat, kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny