Restrukturyzacja jest szczególnym rodzajem postępowania, którego celem jest przede wszystkim poprawa kondycji przedsiębiorstwa, które z różnych względów ma problemy z płynnością finansową i spłatą swoich zobowiązań. Restrukturyzacja dzieli się na sądową i pozasądową. Zasadniczo, w przypadku restrukturyzacji sądowej otwarcie postępowania jest uzależnione po pierwsze od złożenia w tym zakresie wniosku przez dłużnika, a po drugie od pozytywnego rozpatrzenia tego wniosku przez sąd. Inaczej jest w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu, w którym złożenie wniosku poprzedza postępowanie prowadzone w oparciu o umowę zawartą pomiędzy dłużnikiem, a doradcą restrukturyzacyjnym.
Należy mieć na względzie, że złożenie wniosku restrukturyzacyjnego nie zawsze będzie skutkowało otwarciem postępowania. W przypadku zaistnienia przesłanek określonych w przepisach prawa restrukturyzacyjnego sąd może bowiem oddalić złożony przez dłużnika wniosek o jego otwarcie. W szczególności sąd może odmówić otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem otwarcia tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli. Sąd odmawia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (oddali wniosek) również w sytuacji, gdy nie zostanie uprawdopodobnione, że dłużnik ma zdolność do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu (art. 8 Prawa restrukturyzacyjnego).
Oddalenie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego należy odróżnić od odrzucenia wniosku o otwarcie tego postępowania. Odrzucenie wniosku oznacza, że nie spełnia on warunków formalnych. W tej sytuacji w ogóle nie dochodzi zatem do merytorycznego rozpoznania wniosku. Co istotne, wniosek, który został odrzucony nie wywołuje skutków prawnych.
Oddalenie wniosku a restrukturyzacja
Zarówno odmowa otwarcia postępowania (oddalenie wniosku), jak również odrzucenie wniosku o otwarcie postępowanie restrukturyzacyjnego nie skutkują zamknięciem dłużnikowi drogi sądowej. Oznacza to, że dłużnik może ponownie złożyć wniosek o otwarcie tego postępowania jeżeli ustaną okoliczności, które skutkowały oddaleniem wniosku albo złożyć wniosek, który będzie spełniał wymogi formalne. W pierwszej kolejności co do zasady warto jednak wnieść o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia i rozważyć zasadność wniesienia środka odwoławczego.
Sposób zaskarżenia postanowienia o oddaleniu wniosku zależy od tego, czy postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym, czy też na posiedzeniu niejawnym. W przypadku wydania orzeczenia na posiedzeniu jawnym, wnioskodawca musi złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie mu uzasadnienia w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia postanowienia. W przypadku zaś oddalenia wniosku na posiedzeniu niejawnym sąd z urzędu doręcza wnioskodawcy postanowienie wraz z uzasadnieniem. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem do sądu odwoławczego, ale za pośrednictwem sądu, który wydał postanowienie. Wnioski restrukturyzacyjne są co do zasady rozpoznawane na posiedzeniach niejawnych.
Celem uzyskania fachowej pomocy prawnej w zakresie sporządzenia zażalenia na postanowienie sądu, najlepiej udać się do profesjonalnego pełnomocnika (adwokata albo radcy prawnego), który po pierwsze zweryfikuje, czy istnieją podstawy do zaskarżenia orzeczenia, a po drugie prawidłowo zredaguje środek zaskarżenia.
Q & A
Co to znaczy, że sąd oddala wniosek?
Sąd oddala wniosek wtedy, kiedy według jego oceny nie ma podstaw do jego uwzględnienia. W przypadku wniosku restrukturyzacyjnego podstawą jego oddalenia może być przede wszystkim stwierdzenie przez sąd, że dłużnik nie będzie w stanie na bieżąco regulować kosztów tego postępowania oraz regulować zobowiązań powstałych po dniu jego otwarcia. Sąd oddali wniosek restrukturyzacyjny również wtedy, gdy uzna, że otwarcie postępowania skutkowałoby pokrzywdzeniem wierzycieli.
Co to znaczy oddalić wniosek?
Oddalenie wniosku oznacza, że po jego merytorycznym rozpoznaniu sąd z różnych względów nie znalazł podstaw do jego uwzględnienia. Przesłanki oddalenia wniosku restrukturyzacyjnego są określone w przepisach prawa restrukturyzacyjnego. Postanowienie, którym sąd oddalił taki wniosek podlega zaskarżeniu.
Czy wierzyciel wyraża zgodę na objęcie wierzytelności układem?
Co do zasady zgoda wierzyciela na objęcie wierzytelności układem nie jest wymagana. Inaczej jest w przypadku wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo na majątku dłużnika np. wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie. W tym wypadku, o ile propozycje układowe nie przewidują pełnego zaspokojenia wierzyciela, jego zgoda na objęcie układem jest wymagana. Co istotne, brak zgody jednego z wierzycieli na objęcie jego wierzytelności układem co do zasady nie wyklucza zawarcia układu obejmującego pozostałe wierzytelności.
Na czym polega postępowanie restrukturyzacyjne?
Postępowanie restrukturyzacyjne ma na celu poprawę kondycji przedsiębiorstwa i przywrócenie mu płynności finansowej. Polega na zawarciu porozumienia pomiędzy wierzycielami, a dłużnikiem co do spłaty jego zobowiązań. Przeważnie zawarcie porozumienia sprowadza się do umorzenia części zadłużenia oraz rozłożenia go na raty, które dłużnik będzie w stanie spłacać. Restrukturyzacja pozwala zatem dłużnikowi uniknąć ogłoszenia upadłości.
Kinga Fechter
Adwokat