Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego

Postępowanie restrukturyzacyjne – co to jest?

Postępowanie restrukturyzacyjne jest szczególnym rodzajem postępowania, którego głównym celem jest poprawa kondycji finansowej restrukturyzowanego przedsiębiorstwa. Z tego względu dotyczy ono przedsiębiorców (w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego), ale również niektórych spółek (takich jak np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) i niektórych wspólników (np. wspólników spółki partnerskiej). Tylko te podmioty legitymują się tzw. zdolnością restrukturyzacyjną.

Postępowanie restrukturyzacyjne jest regulowane przez prawo restrukturyzacyjne, które wyróżnia kilka rodzajów tego postępowania, takich jak postępowanie sanacyjne, postępowanie układowe, przyspieszone postępowanie układowe oraz postępowanie o zatwierdzenie układu. Pomiędzy poszczególnymi rodzajami postępowań restrukturyzacyjnych zachodzą istotne różnice. Wybór rodzaju postępowania zależy od indywidualnej sytuacji danego przedsiębiorcy.

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego – jak to zrobić?

Zasadniczo otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego poprzedza złożenie wniosku restrukturyzacyjnego. Jest tak w przypadku postępowania sanacyjnego, postępowania układowego i przyspieszonego postępowania układowego. Inaczej jest w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu. W tym przypadku wniosek do sądu o zatwierdzenie układu jest składany już po zakończeniu postępowania.

Wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego składa się do Sądu właściwego ze względu na siedzibę przedsiębiorstwa. Przedsiębiorca może złożyć taki wniosek samodzielnie albo za pośrednictwem pełnomocnika (np. adwokata lub radcy prawnego). Wymogi formalne wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego wynikają z przepisów prawa restrukturyzacyjnego (art. 227, art. 265 oraz art. 284 prawa restrukturyzacyjnego). Powinien zawierać między innymi wykaz wierzycieli oraz sumę wierzytelności (bezspornych oraz spornych).

Po rozpoznaniu wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego Sąd wyda postanowienie, w którym otworzy postępowanie restrukturyzacyjne albo odmawia jego otwarcia. Na postanowienie Sądu przysługuje zażalenie.

Postępowanie o zatwierdzenie układu

Postępowanie o zatwierdzenie układu charakteryzuje się pewnymi odmiennościami względem innych rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych. Pierwszą czynnością, która poprzedza otwarcie postępowania o zatwierdzenie układu jest zawarcie umowy między dłużnikiem (przedsiębiorcą), a podmiotem, który może pełnić funkcję nadzorcy układu. Od tego momentu, jeśli umowa nie stanowi inaczej, podmiot, z którym została zawarta umowa obejmuje funkcję nadzorcy układu. Kolejną czynnością podejmowaną już bezpośrednio przez nadzorcę układu jest obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego. Wówczas następuje otwarcie postępowania o zatwierdzenie układu.

Dzień układowy (postępowanie restrukturyzacyjne) – co to jest?

Dzień układowy jest wskazywany w obwieszczeniu o ustaleniu dnia układowego. Zgodnie z przepisami prawa restrukturyzacyjnego dzień układowy przypada nie wcześniej niż trzy miesiące i nie później niż dzień przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu. Według stanu z dnia układowego określa się uprawnienia wierzycieli do głosowania nad układem oraz skutki przyjętego układu.

Na ten dzień określa się m.in.: czy dany podmiot jest wierzycielem, czy dana wierzytelność jest wierzytelnością sporną, czy bezsporną, czy dany wierzyciel może głosować nad układem, a także jaka jest wysokość jego wierzytelności głównej oraz wierzytelności odsetkowej, jaka jest ogólna suma wierzytelności spornych oraz czy przekracza 15% ogółu wierzytelności uprawnionych.

Dzień układowy – skutki

Skutki wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego, w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu, są nieodłącznie związane z dniem układowym. Zasadniczo wierzytelności powstałe przed dniem układowym są objęte układem. Te zaś, które powstały po dniu układowym nie są nim objęte, co oznacza, że dłużnik ma obowiązek spłacić je w całości. Dodatkowo, wierzyciel, którego wierzytelność nie jest objęta układem może dochodzić jej spłaty na drodze postępowania sądowego. Może również wszczynać wobec dłużnika postępowania egzekucyjne.

Dzień układowy, a postępowanie egzekucyjne

Dzień układowy wyznacza moment, na który ustalany jest spis wierzytelności zarówno jeśli chodzi o wierzycieli, jak również wysokości wierzytelności. Skutek otwarcia postępowania o zatwierdzenie układu w postaci zawieszenia postępowań egzekucyjnych związany jest jednak nie z dniem układowym, a z obwieszczeniem o ustaleniu dnia układowego. Z momentem tego obwieszczenia postępowania egzekucyjne ulegają bowiem zawieszeniu z mocy prawa.

Q & A

Kiedy jest możliwe otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego?

Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego jest możliwe w przypadku podmiotów, które mają tzw. zdolność restrukturyzacyjną. Są to przede wszystkim przedsiębiorcy, ale także niektóre spółki i niektórzy wspólnicy. Przesłanką do otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego jest utrata płynności finansowej i związana z tym niemożność regulowania zobowiązań przez dany podmiot.

Na czym polega postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne co do zasady polega na zawarciu układu z wierzycielami, który to układ umożliwia dłużnikowi (przedsiębiorcy) spłatę zadłużenia. W dalszej perspektywie postępowanie restrukturyzacyjne pozwala również uniknąć upadłości, która wiąże się dla dłużnika (przedsiębiorcy) ze sprzedażą całego majątku i przeznaczeniem uzyskanych z tego tytułu środków na spłatę zadłużenia.

Kto może złożyć wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego?

Wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego może złożyć podmiot mający zdolność restrukturyzacyjną (np. przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą jednoosobowo, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością itd.). Taki wniosek można złożyć samodzielnie, ale też za pośrednictwem pełnomocnika (np. adwokata lub radcy prawnego). Wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego powinien spełniać wymogi formalne wskazane w przepisach prawa restrukturyzacyjnego.

Kto prowadzi postępowanie restrukturyzacyjne?

Postępowanie restrukturyzacyjne co do zasady jest prowadzone przez Sąd. Inaczej jest w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu, gdzie większość obowiązków (takich jak przykładowo sporządzenie spisu wierzytelności) spoczywa bezpośrednio na dłużniku (przedsiębiorcy).