Restrukturyzacja to jedna z form ratowania przedsiębiorstwa. Może być prowadzona wobec dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością. Jej celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości przez dłużnika poprzez wdrożenie środków restrukturyzacyjnych oraz zawarcie układu z wierzycielami. Restrukturyzacja jest zatem środkiem do odzyskania płynność finansowej i dalszego prowadzenia firmy – często będącej dorobkiem całego życia.
Kto może złożyć wniosek?
Wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego może złożyć przedsiębiorca, który posiada zdolność restrukturyzacyjną. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 Prawa restrukturyzacyjnego, zdolność taką ma przedsiębiorca, którym w myśl kodeksu cywilnego może być osoba fizyczna, prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobności prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Takie zdolności nie ma spółka cywilna, mają ją jednak wspólnicy spółki.
Sprawy w postępowaniu restrukturyzacyjnym rozpoznaje sąd restrukturyzacyjny. Sądem restrukturyzacyjnym jest sąd rejonowy - sąd gospodarczy. Wniosek można złożyć osobiście lub za pomocą pełnomocnika (profesjonalisty).
Oddalenie wniosku - co to znaczy? Oddalenie wniosku a odrzucenie wniosku
Nie każdy wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego będzie skutkował jego otwarciem. Sąd może odmówić otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli. Podobnie, sąd odmowi jeżeli nie zostanie uprawdopodobnione, że dłużnik ma zdolność do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu (art. 8 Prawa restrukturyzacyjnego).
Czym innym jest odrzucenie wniosku, które nie jest jego merytorycznym rozpoznaniem i nastąpi chociażby w sytuacji gdy dłużnik (wnioskodawca) nie będzie miał zdolności restrukturyzacyjnej.
Oddalenie wniosku przez sąd
Zarówno odmowa otwarcia postępowania (oddalenie) jak i odrzucenie wniosku nie skutkują zamknięciem drogi sądowej, co oznacza że dłużnik może ponownie złożyć wniosek o otwarcie postępowania – jeśli ustaną okoliczności, które doprowadziły do oddalenia lub odrzucenia. Każdorazowo jednak należy zapoznać się z uzasadnieniem orzeczenia i rozważyć, czy nie ma podstaw do wniesienia środka odwoławczego.
Sąd może rozpoznać wniosek na posiedzeniu jawnym, bądź niejawnym. W przypadku rozpoznania na posiedzeniu jawnym, wnioskodawca musi zawnioskować na piśmie o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia. Musi to uczynić w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia postanowienia.
Gdyby jednak nastąpiło odrzucenie lub oddalenie wniosku na posiedzeniu niejawnym to sąd z urzędu doręczy wnioskodawcy postanowienie wraz z uzasadnieniem. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem do sądu odwoławczego, ale za pośrednictwem sądu który wydał skarżone postanowienie.
Postępowanie o zatwierdzenie układu
Odmiennie zostało uregulowane postępowanie o zatwierdzenie układu, które prowadzone jest w fazie przedsądowej na podstawie umowy zawartej z doradcą restrukturyzacyjnym i w formie samodzielnym zbieranie głosów. W tym postępowanie kontrola sądowa następuje dopiero na etapie wniosku o zatwierdzenie układu. Sąd odmawia zatwierdzenia układu w sytuacjach wskazanych w prawie restrukturyzacyjnym.
Q&A
Co to znaczy że sąd odmawia otwarcia postępowania?
Sąd odmówi otwarcia postępowania (oddali wniosek) jeżeli na jego skutek doszłoby do pokrzywdzenia wierzycieli. Podobnie, sąd odmówi gdy nie została uprawdopodobniona zdolność dłużnika do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania i zobowiązań powstałych po jego otwarciu.
Czy można wycofać wniosek o restrukturyzację?
Tak, w postępowaniu restrukturyzacyjnym, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania cywilnego. Wnioskodawca może zmodyfikować wniosek jak i go cofnąć.
Co to znaczy oddalić wniosek?
Oddalenie wniosku oznacza odmowę otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
Co po nieudanej restrukturyzacji?
Oddalenie wniosku nie wyklucza złożenia kolejnego wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, jak również złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Michał Woźniak
Aplikant adwokacki, Menedżer Zespołu ds. Restrukturyzacji i Upadłości