Wielokrotnie podczas spotkań z przedsiębiorcami spotykamy się z pytaniami o wskaźniki ujawniane w BIK w toku restrukturyzacji. Nic dziwnego, wielokrotnie rozwój przedsiębiorstwa uzależniony jest od uzyskania finansowania na inwestycje, które w swoim założeniu umożliwiają wygenerowanie przychodu pozwalającego na regulowanie zobowiązania oraz uzyskanie dodatniego bilansu ekonomicznego. Uzależnienie od tego mechanizmu pozostaje jednak ryzykowne; pogorszenie się sytuacji przedsiębiorstwa może na przykład skłonić bank do nieprzedłużania linii kredytowej, co skutkuje nagłą wymagalnością całej pozostałej do uregulowania kwoty. To pogarsza „scoring” firmy jeszcze bardziej, uniemożliwiając dalsze kredytowanie oraz często prowadząc do utraty płynności finansowej.
Niemniej nie należy się dziwić, że osobom prowadzącym biznes zależy na utrzymywaniu zielonego koloru na tarczach zegarów – obrazowych wizualizacjach stanowiących element raportu BIK. Żeby jednak chociaż skrótowo opisać relację między danymi w BIK a postępowaniem restrukturyzacyjnym, należy najpierw zacząć od podstaw.
Czym jest BIK?
Biuro Informacji Kredytowej jest instytucją utworzoną na podstawie art. 105 ustawy prawo bankowe (nie mylić z biurami informacji gospodarczej!). Pozostaje to podmiot uprawniony do gromadzenia, przechowywania i udostępniania określonym w ustawie podmiot informacji o zobowiązaniach danej osoby i stanie regulowania tychże zobowiązań. Z raportu BIK możemy wyciągnąć informacje o zaangażowaniu w instytucjach bankowych, czy SKOKach, historii spłaty i kwocie pozostałej do uregulowania. Dane z BIK nie zawierają informacji o zadłużeniach wobec m. in. Urzędów Skarbowych, ZUS, czy wobec kontrahentów, przez co same w sobie pozostają niewystarczające do dokonania oceny sytuacji prawo-finansowej przedsiębiorstwa.
Wspomniane wskaźniki mogą „świecić” na zielono lub czerwono, sygnalizując obrazkowo pozytywny lub negatywny przekaz. Stąd i potoczne określenia „zły” lub „dobry” BIK.
Restrukturyzacja kredytu a zły BIK.
Restrukturyzacja kredytu pozostaje sformułowaniem wykorzystywanych w sektorze finansowym i dotyczy konkretnego produktu bankowego. Odpowiednio możemy mówić: restrukturyzacja kredytu PKO BP, restrukturyzacja kredytu Santander Bank Polska, restrukturyzacja Alior Bank itp. Z dużym prawdopodobieństwem restrukturyzacja konkretnego zobowiązania w tych instytucjach jest możliwa, jednak zawsze determinuje ostateczne zwiększenie zadłużenia (np.: poprzez zawieszenie płatności kapitałowej części raty przy wydłużaniu okresu spłaty). Dlatego prawdziwa restrukturyzacja zadłużenia osoby fizycznej, czy jednostki organizacyjnej, w sposób całościowy możliwa jest jedynie w ramach postępowania restrukturyzacyjnego, ewentualnie w ramach postępowania upadłościowego. Te są możliwe do przeprowadzenie jedynie z udziałem doradcy restrukturyzacyjnego występującego w roli nadzorcy, zarządcy albo syndyka.
Czy restrukturyzację kredytu widać w BIK?
W BIK ujawniane są dane o istnieniu zobowiązania oraz terminowości jego regulowania. Jeżeli klient występuje o restrukturyzację konkretnego kredytu do banku a przez czas procedowania wniosku płaci regularnie – nie powinno znajdować to odzwierciedlenia w BIK. Inaczej postępowanie restrukturyzacyjne, w ramach którego najczęściej dochodzi już do opóźnień w płatnościach, te będą wykazane w BIK. Banki jednak zaktualizują wpisy w BIK po prawomocnym zatwierdzeniu układu i w ramach jego wykonywania.
Czy warto restrukturyzować kredyt?
Jako doradca restrukturyzacyjny przekonywałbym zawsze do rozpatrzenia innych możliwości, w tym postępowań restrukturyzacyjnych. Restrukturyzacja samego kredytu potencjalnie stanowi bowiem zwiększenie zadłużenia a nie jego redukcję.
Czy bank może odmówić restrukturyzacji kredytu?
Czy bank pozytywnie rozpatrzy wniosek o restrukturyzację kredytu zależy jedynie od spełnienia warunków określanych przez sam bank, w ramach wewnętrznej instrukcji postępowania.
Co daje restrukturyzacja kredytu?
Restrukturyzacja kredytu umożliwia okresowe zmniejszenie wysokości świadczeń ratalnych lub ich czasowe zniesienie kosztem zwiększenia całości zaangażowania.
Mateusz Jabłoński
Prezes Zarządu, adwokat, kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny