Postępowanie upadłościowe ma generalnie na celu likwidację przedsiębiorstwa dłużnika celem jak największego zaspokojenia wierzycieli. Niewykluczone są jednak sytuacje, w których dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa pozostaje w interesie wszystkich uczestników postępowania upadłościowego. Prawo upadłościowe daje możliwość dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa przez syndyka.
Sprawdź również: Kancelaria Restrukturyzacyjna Wrocław
Co się dzieje gdy firma ogłasza upadłość?
Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy w uproszczeniu oznacza pozbawienie go zarządu nad firmą oraz włączenie majątku do masy upadłościowej. Zarząd obejmuje syndyk; ustala listę wierzytelności, przeprowadza likwidację majątku oraz ustala dalszy plan spłaty wierzycieli. Samo ogłoszenie upadłości nie skutkuje jednak automatycznym rozwiązaniem umów o pracę czy rozwiązaniem łączących dłużnika umów z mocy prawa. Tym bardziej, iż zgodnie z art. 312 praw upadłościowego:
“Po ogłoszeniu upadłości można prowadzić dalej przedsiębiorstwo upadłego, jeżeli możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami lub możliwa jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części.” Sytuacja ta aktualizuje się szczególnie wtedy, kiedy przedsiębiorstwo nie ma aktywów pozwalających na spłatę wierzycieli w decydującej części. Możliwy układ lub sprzedaż przedsiębiorstwa może po prostu wierzycielom bardziej się opłacać. Ostatecznie bowiem powinien decydować rachunek ekonomiczny, a nie kierowanie się przez uczestników obrotu gospodarczego emocjami.
Syndyk może prowadzić dalej przedsiębiorstwo upadłego przez okres 3 miesięcy. Później dalsze jego prowadzenie wymaga zgody rady wierzycieli, lub w razie jej braku - sędziego komisarza.
Co się dzieje po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej?
O przebiegu upadłości konsumenckiej pisaliśmy więcej tutaj; Obecnie należy jedynie w skrócie zaznaczyć, że po jej ogłoszeniu syndyk co do zasady przeprowadza likwidację majątku i sporządza dalszy plan spłaty. Upadłość konsumenta nie wpływa na możliwość podejmowania przez niego zatrudnienia lub nawet założenia działalności gospodarczej, przy czym rekomendowanym jest ze względów praktycznych rozpoczęcie jej po prawomocnym postanowieniu o ustaleniu planu spłaty.
Czy syndyk musi prowadzić działalność gospodarczą?
Jak wyżej wskazaliśmy, dalsze prowadzenie działalności gospodarczej przez syndyka jest wyjątkiem od zasady; pozostaje ograniczone w czasie oraz podlega ocenie przez radę wierzycieli albo sędziego komisarza. Oczywiście jedynie na marginesie można odnotować, że syndyk w ramach wykonywania swoich obowiązków nie jest przedsiębiorcą, co potwierdza bogaty dorobek orzeczniczy. Ostatecznie zarządza on cudzą masą upadłościową, nie prowadzi działalności we własnym imieniu i na swoją rzecz, jak też nie można mu przypisać ciągłości w działaniu (o wyznaczeniu syndyka do danego postępowania decyduje sąd, a nie sam syndyk, vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.04.2019 r., sygn. akt III UK 101/18).
Czy osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą może ogłosić upadłość konsumencką?
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą nie może ogłosić upadłości konsumenckiej, co wydaje się truizmem. Z drugiej strony jednak o trybie prowadzonego postępowania powinno decydować faktyczne wykonywanie działalności gospodarczej a nie wpis w CEiDG. Jeżeli zatem dłużnik de facto prowadzi firmę a jedynie nie ujawnił tego w rejestrach publicznych, to dalej dedykowanym trybem upadłości w jego przypadku powinna pozostawać upadłość przedsiębiorcy.
Jak wynika m. in. z raportu MGBI (https://www.mgbi.pl/blog/ukryte-upadłości-rośnie-liczba-przedsiębiorców-którzy-zamykają-działalność-i-ogłaszają-upadłość-konsumencką/) trendem pozostaje zamykanie firm przez przedsiębiorców celem złożenia wniosku o upadłość konsumencką. Potwierdza to również praktyczne doświadczenie kancelarii Jabłoński i Wspólnicy.
Magdalena Jabłońska
Partner, adwokat , doradca restrukturyzacyjny