Finansowanie w restrukturyzacji jest istotnym jej elementem. Nie powinno dziwić nikogo prowadzącego działalność gospodarczą, że w celu uzyskiwania dochodu koniecznym jest dokonywanie inwestycji w przedsiębiorstwo. Skoro więc restrukturyzację możemy rozumieć jako ingerencję w strukturę organizacyjną działalności gospodarczej i jego zobowiązań, to przeprowadzenie określonych zmian przywracających rentowność firmie może wiązać się z koniecznością pozyskania na ten cel środków.
Zarządzanie finansami w okresie restrukturyzacji powinno być dokonywane w porozumieniu z nadzorcą układu, czy też nadzorcą sądowym. W procedurze sanacyjnej zaś co do zasady to sam zarządca określa kierunki przepływów pieniężnych. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w art. 26 prawa restrukturyzacyjnego, odpowiednio:
- Nadzorca informuje dłużnika o dostępnych dla dłużnika źródłach finansowania, w tym pomocy publicznej, a także współpracuje z dłużnikiem w celu uzyskania tego finansowania.
- Jeżeli istnieje taka potrzeba i możliwość, zarządca podejmuje działania w celu uzyskania dodatkowego źródła finansowania działalności dłużnika, w tym uzyskania pomocy publicznej.
Koresponduje to zresztą z treścią Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) o restrukturyzacji i upadłości, gdzie podkreśla się istotną rolę pozyskiwania finansowania oraz jego dalszej ochrony w przypadku potencjalnego fiaska restrukturyzacji i dalszej upadłości.
Strategie finansowe podczas procesu restrukturyzacji nie należą jednak do łatwych. Instytucje bankowe bowiem stronią od udzielania kredytów podmiotom, które pozostają zagrożone niewypłacalnością lub niewypłacalne już są. O ile zatem zgodnie z art. 70 ust. 2 pkt 2 prawa bankowego:
bank może udzielić kredytu osobie, która nie ma zdolności kredytowej, pod warunkiem: 1) ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu, oraz 2) przedstawienia programu naprawy gospodarki podmiotu, którego realizacja zapewni – według oceny banku – uzyskanie zdolności kredytowej w określonym czasie, przy czym programem naprawy gospodarki podmiotu, o którym mowa powyżej, może być w szczególności układ przyjęty w ramach postępowania restrukturyzacyjnego prowadzonego zgodnie z prawem restrukturyzacyjnym,
o tyle uzyskanie takiego wsparcia pozostaje wyjątkowo utrudnione, jeśli nie niemożliwe. Zdolność kredytowa podmiotów restrukturyzowanych w istocie upada; obecnie w praktyce brak jest też produktów bankowych skierowanych do przedsiębiorców w restrukturyzacji.
Źródła finansowania w restrukturyzacji warto poszukiwać zatem gdzie indziej. W tym zakresie zwracamy uwagę na aktualnie trwający program Agencji Rozwoju Przemysłu: Polityka Nowej Szansy, który bezpośrednio odnosi się do podmiotów w trudnej sytuacji finansowej (https://arp.pl/pl/dla-biznesu/pns/). Nie wykluczonym również pozostaje rozpatrywanie dotacji samorządowych, rządowych, czy unijnych.
Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Restrukturyzacyjna Wrocław
Planowanie budżetu w restrukturyzacji jest absolutną podstawą działań przedsiębiorcy i doradcy restrukturyzacyjnego. Ostatecznie bowiem nie po to mamy prowadzić biznes, aby spłacać stare długi. Wskutek restrukturyzacji firma powinna być w stanie płacić bieżące zobowiązania, raty układowe oraz uzyskiwać nadwyżkę - zysk.
Z perspektywy podmiotów zaangażowanych w restrukturyzację warto również odnotować ubezpieczenie finansowe w restrukturyzacji. Ubezpieczenie należności handlowych zabezpiecza bowiem wierzyciela w razie braku zapłaty należności przez dłużnika, co umożliwia utrzymanie cashflow w przedsiębiorstwie i niezakłócone kontynuowanie działalności. Potencjalna wypłata odszkodowania powinna jednak zostać odnotowana przez doradcę restrukturyzacyjnego w ramach nadzorowanego postępowania.
Jak odzyskać pieniądze od firmy, która jest w restrukturyzacji?
Zdecydowanie sposobem najefektywniejszym jest aktywny udział wierzyciela w toku postępowania upadłościowego. Dzięki temu uzyskujemy wgląd w strukturę przedsiębiorstwa dłużnika, a wyciąg ze spisu wierzytelności spełnia dla wierzyciela rolę tytułu egzekucyjnego.
Czy można pozwać dłużnika w restrukturyzacji?
Nic nie stoi na przeszkodzie skierowania pozwu przeciwko dłużnikowi w restrukturyzacji. W jej toku jednak nie będzie co do zasady możliwym skierowanie zabezpieczenia albo egzekucji do majątku dłużnika. Warto również pamiętać o art. 276 prawa restrukturyzacyjnego, zgodnie z którym koszty postępowania obciążają wszczynającego postępowanie, jeżeli nie było przeszkód do umieszczenia wierzytelności w całości w spisie wierzytelności.
Mateusz Jabłoński
Prezes Zarządu, adwokat, kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny