Jakie są koszty upadłości konsumenckiej?

Jakie są koszty upadłości konsumenckiej? 

Upadłość konsumencka to proces oddłużania osoby niewypłacalnej. Najczęściej wniosek o nią składa dłużnik, jednak może to zrobić również wierzyciel. W postępowaniu upadłościowym:

• powoływany jest syndyk, który likwiduje majątek dłużnika celem zaspokojenia w jak największym stopniu wierzycieli,
• dłużnik traci cały swój majątek z zachowaniem tych rzeczy, które są niezbędne celem zaspokojenia jego podstawowych potrzeb,
• należy przygotować plan spłaty wierzycieli, a jeśli ich zaspokojenie nie jest możliwe, dług może ulec umorzeniu w części lub w całości.

Procedura ta wiąże się jednak z pewnymi kosztami, których ciężar spoczywa na upadłym. Wśród nich wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje kosztów:

• związane z działaniami syndyka,
• koszty wymagane przez sąd (tak zwane formalne),
• wynagrodzenie za pomoc prawną (fakultatywnie, jeśli dłużnik zdecyduje się z takiej pomocy skorzystać).

Opłata stała za złożenie wniosku o upadłość wynosi 30 zł. Wnioskodawca ma obowiązek ją wnieść - w innym przypadku sprawa w ogóle nie zostanie rozpatrzona przez sąd. Koszty syndyka regulowane są przepisami, które stanowią, że mogą one wynieść od ¼ do dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale poprzedniego roku. Dane te ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Natomiast koszty związane z udzieleniem pomocy prawnej nie mają stałej wartości. Honorarium prawnika ustalane jest w zależności od stopnia skomplikowania sprawy i nakładu pracy. Upadły nie ma obowiązku korzystania z usług pełnomocnika, jednak ze względu na liczne zawiłości prawne coraz więcej osób decyduje się na takie rozwiązanie.

Jakie są ukryte koszty upadłości konsumenckiej, o których warto wiedzieć? 

Podstawowe koszty upadłości konsumenckiej to nie jedyne wydatki, z jakimi musi liczyć się upadły. Jeśli korzysta on z pomocy pełnomocnika, który w jego imieniu składa wniosek o upadłość, będzie musiał wnieść opłatę skarbową w wysokości 17 zł. Jedynym wymaganym bezwzględnie przez prawo kosztem jest opłata od wniosku, która wynosi 30 zł. Trzeba ją uiścić zanim jeszcze złożony zostanie wniosek o upadłość konsumencką. Opłata jest stała, zatem w żaden sposób nie zależy od sytuacji prawnej ani majątkowej dłużnika. Na dzień ogłoszenia upadłości nieznane są jeszcze ostateczne koszty, jakie upadły poniesie celem wypłacenia honorarium syndyka. Czasami trudno też określić ostateczną sumę, jaką będzie trzeba przekazać prawnikowi. W tym miejscu warto wspomnieć, że w przypadku braku majątku koszty związane z pracą syndyka ponosi Skarb Państwa. Nie przejmuje on jednak obowiązku wypłaty wynagrodzenia pełnomocnika, dlatego należy zabezpieczyć środki we własnym zakresie.

Czy upadłość konsumencka jest opłacalna? 

Oddłużenie to podstawowy cel, w jakim przeprowadzana jest upadłość konsumencka. Cena wynosi od kilkudziesięciu do nawet kilku tysięcy złotych i zależy od wielu czynników. Postępowanie upadłościowe nie powinno jednak być rozpatrywane wyłącznie w kategorii kosztów. Jest to zupełnie inna instytucja, niż upadłość firmy, której procedura wygląda odmiennie. W tym przypadku upadłemu pozostawia się do dyspozycji pewną sumę pieniędzy i składniki majątku, które służą zaspokojeniu jego podstawowych potrzeb. Postępowanie upadłościowe ma na celu zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu, a jeśli nie jest to możliwe, sąd może zdecydować o umorzeniu długów. Z perspektywy osoby, która nie radzi sobie ze spłatą zobowiązań, takie rozwiązanie wydaje się korzystne. Ponadto o upadłość mogą starać się nawet osoby nieposiadające majątku, co nie jest możliwe w przypadku firm. Kancelaria restrukturyzacyjna to podmiot, który pomaga prowadzić postępowanie upadłościowe bądź restrukturyzacyjne firmom, mając na uwadze fakt, jak skomplikowane są to zagadnienia. Tymczasem upadłość konsumencka jest znacznie prostszym procesem, który pozwala oddłużonemu rozpocząć nowe życie. Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej podał, że w 2023 a 21 000 osób ogłosiło upadłość konsumencką, podczas gdy w 2022 roku upadłych było 15 622. Statystyki jasno wskazują na atrakcyjność instytucji, jaką jest upadłość konsumencka. Koszty nie są dla dłużników przerażające i nie odgrywają decydującej roli przy składaniu wniosku.

Ile kosztuje ogłoszenie upadłości konsumenckiej w 2024 roku?

Pomimo zmian w ustawie Prawo upadłościowe, jakie miały miejsce w poprzednich latach, koszt upadłości konsumenckiej w ujęciu podstawowym wynosi 30 zł. Obowiązkowa jest również opłata od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, zatem można przyjąć, że przed rozpoczęciem całej procedury dłużnik musi zapłacić ze środków własnych około 50 zł (o ile korzysta z pomocy prawnika). Późniejsze koszty zależą od:

• liczby wierzycieli i wartości długu,
• stopnia komplikacji upłynnienia majątku,
• zaangażowania w postępowanie prawnika oraz zakresu pomocy, jakiej udziela.

W 2024 roku osoby, które planują ogłosić upadłość, muszą liczyć się z kosztami rzędu 4 000 - 7 000 zł, jednak mowa o kosztach ogólnych, uwzględniających wynagrodzenie syndyka i prawnika. Jeśli upadły nie posiada majątku, jedynym wydatkiem może być dla niego opłata od wniosku.

Ile kosztuje proces upadłości konsumenckiej i jak go sfinansować?

Często jedynym ratunkiem dla zadłużonych jest upadłość konsumencka. Koszty jej przeprowadzenia jest zmienny i wynosi od 30 do nawet kilkunastu tysięcy złotych. Pierwszy koszt związany jest z wniesieniem opłaty od wniosku - 30 zł. Wnioskodawca pokrywa ją ze środków własnych, podobnie jak wynagrodzenie prawnika za sporządzenie wniosku oraz opłatę skarbową. Nie ma możliwości scedowania tych opłat na osoby trzecie. Tymczasem koszty syndyka są pokrywane przez Skarb Państwa, a następnie włącza się je do planu spłaty. W praktyce upadły nie pokrywa ich w momencie ogłoszenia upadłości, a dopiero w procesie upłynniania składników majątku. Jeśli jego majątek nie pokrywa zobowiązań, sąd może orzec umorzenie długu, a tym samym kosztami pracy syndyka zostanie obciążony Skarb Państwa. Inaczej wygląda kwestia wynagrodzenia prawnika, które pokrywa się ze środków własnych. To, ile kosztuje ogłoszenie upadłości konsumenckiej, zależy finalnie m.in. od stopnia zaangażowania pełnomocnika w sprawę. Problem z finansowaniem może pojawić się w momencie, gdy upadłość konsumencka zbiega się z upadłością firmy, w której dłużnik jest zatrudniony. Upadłość firmy a zaległe pensje to temat, który warto omówić ze swoim pełnomocnikiem. Podsumowując, upadłość konsumencka nie wiąże się z wysokimi kosztami, dlatego nie powinny być one czynnikiem decydującym. Należy skupić się na korzyściach, jakie przynosi oddłużanie, a jednocześnie mieć na względzie pewne ograniczenia związane z postępowaniem upadłościowym.