W restrukturyzacji może być wyłącznie przedsiębiorca. Ustawę prawo restrukturyzacyjne stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a ponadto spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej. Stosuje się ją również do wspólników - osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, jak również wspólników spółki partnerskiej. Każdy z wyżej wskazanych uprawnionych może skorzystać z przewidzianych ustawą postępowań restrukturyzacyjnych, tj. postępowania o zatwierdzenie układu, przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego lub postępowania sanacyjnego. Skorzystanie z wybranego postępowania nie oznacza utraty uprawnienia do otwarcia innego postępowania, jak i ogłoszenia upadłości. Najważniejsze by wybór postępowania odpowiadał sytuacji i potrzebom przedsiębiorstwa.
Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Restrukturyzacyjna Wrocław
Kontrola nad firmą podczas restrukturyzacji
Każdy przedsiębiorca chce mieć kontrolę na swoim przedsiębiorstwem w trakcie restrukturyzacji. Istotną kwestią jest zatem zarządzanie firmą w restrukturyzacji.
Pośród postępowań można wyodrębnić dwa odrębne modele zarządu przedsiębiorstwem w toku postępowania. Zasadą dla trzech pierwszy postępowań (poza sanacją) jest pozostawienie dłużnikowi zarządu, czyli osobiste kierowanie firmą podczas zmian wewnętrznych. Osobisty zarząd dotyczy jednak czynności, które nie przekraczają zakresu zwykłego zarządu. Takie czynności będą bowiem wymagały zgody nadzorcy układu bądź nadzorcy sądowego.
Czynności prawne dokonane przez dłużnika dotyczące mienia, wobec którego dłużnik utracił prawo zarządu, są nieważne. Nie oznacza to, że dłużnikowi nie można odebrać zarządu – będzie to dotyczyło przyspieszonego postępowania układowego i postępowania układowego. Sąd może z urzędu uchylić zarząd własny dłużnika. Może to uczynić jeżeli dłużnik (chociażby nieumyślnie) naruszył prawo w zakresie sprawowania zarządu, czego skutkiem było pokrzywdzenie wierzycieli lub możliwość takiego pokrzywdzenia w przyszłości. Dotyczy to również sytuacji gdy oczywiste jest, że sposób sprawowania zarządu nie daje gwarancji wykonania układu lub dla dłużnika ustanowiono kuratora, bądź gdy dłużnik nie wykonuje poleceń sędziego-komisarza lub nadzorcy sądowego.
Odmiennie wygląda zarządzanie biznesem w trakcie przekształceń organizacyjnych gdy zostanie otwarte postępowanie sanacyjne. Otwarcie postępowania sanacyjnego powoduje wygaśnięcie pełnomocnictw i prokur. Dłużnik ma obowiązek wydać swój majątek i dokumentację przedsiębiorstwa zarządcy, który od chwili otwarcia postępowania sprawuje zarząd. Jest to zasada, choć są możliwe od niej odstępstwa. Za zgodą rady wierzycieli oraz sądu zarząd, w zakresie nieprzekraczającym zakresu zwykłego zarządu może zostać powierzony dłużnikowi.
Q&A
Czy można pozwać podmiot w restrukturyzacji?
Tak, przepisy prawa restrukturyzacyjnego nie chronią przedsiębiorcy przed wytoczeniem powództwa. Nie zawsze jednak będzie to najlepsza droga do odzyskania długu.
Czym jest prawo restrukturyzacyjne i do kogo może mieć zastosowanie?
Celem restrukturyzacji jest uniknięcie upadłość poprzez uzdrowienie przedsiębiorstwa. W restrukturyzacji może być przedsiębiorca – zarówno osoba prawna (z wyjątkami), osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, jak i wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem.
Jak długo firma może być w restrukturyzacji?
Postępowanie o zatwierdzenie układu powinno zakończyć się w przeciągu 3 miesięcy od wyznaczonego dnia układowego. W pozostałych postępowaniach nie ma ograniczeń czasowych -postępowanie może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Jak mogę zachować kontrolę nad swoją firmą podczas procesu restrukturyzacji?
Nie każda restrukturyzacja oznacza utratę zarządu nad przedsiębiorstwem. Poza postępowanie sanacyjnym, odebranie zarządu przedsiębiorstwem jest wyjątkiem stosowanym w ściśle określonych przez prawo sytuacjach.
Michał Woźniak
Aplikant adwokacki, Menedżer Zespołu ds. Restrukturyzacji i Upadłości
