Korzyści z restrukturyzacji przedsiębiorstwa są powszechnie wykorzystywanymi hasłami sprzedażowymi. Świadomy przedsiębiorca powinien jednak zdawać sobie sprawę z ryzyka, które niesie ze sobą ten proces. Pisaliśmy o tym wcześniej, mimo to warto chociaż nadmienić, że restrukturyzacja przedsiębiorstwa ma swoje negatywne konsekwencje, a jej efektów (w szczególności co do wyników głosowania nad układem) nikt nie może zagwarantować.
Jako, że jest to proces złożony i zniuansowany, to tym łatwiej dać się nabrać podmiotom, których celem jest tylko sprzedaż, nie zaś rzeczywista pomoc przedsiębiorstwu w kryzysie. Stąd też do naszej Kancelarii coraz częściej zgłaszają się Klienci, którzy wcześniej przeszli przez fiasko tego postępowania. Rodzi się zatem pytanie: co robić po nieudanej restrukturyzacji?
Nieudana restrukturyzacja
Analiza przyczyn nieudanej restrukturyzacji stanowi zdecydowanie pierwszy krok do podjęcia dalszych kroków. Przyczyny te mogą różnić się w zależności od stanu faktycznego sprawy. Nie można wykluczyć, że sytuacja, w której znalazł się przedsiębiorca nigdy do restrukturyzacji się nie nadawała. Doświadczony doradca restrukturyzacyjny jest w stanie dokonać oceny stanu faktycznego przed rozpoczęciem postępowania i zarekomendować odpowiednie działanie.
Niekiedy rozwiązaniem nie jest postępowanie o zatwierdzenie układu, ani postępowanie sanacyjne, tylko dywersyfikacja źródeł finansowania, zainwestowanie w proces sprzedaży, czy nawet upadłość przedsiębiorstwa. Po nieudanej restrukturyzacji warto zatem wrócić do podstaw i przeanalizować stan faktyczny. W jakim segmencie prowadzimy biznes, skąd pozyskujemy klientów, czym wyróżniamy się na tle konkurencji, jaka jest struktura naszych zobowiązań i nasza struktura organizacyjna. Na czym ostatecznie zarabiamy i czy przy założeniu określonych zmian możemy znów odzyskać rentowność. Dopiero po zebraniu tych danych możemy tworzyć strategie naprawcze po nieudanej restrukturyzacji.
Strategie naprawcze po nieudanej restrukturyzacji.
Fiasko pojedynczego postępowania restrukturyzacyjnego nie uniemożliwia korzystania z innych trybów przewidzianych ustawą prawo restrukturyzacyjne. Warto zauważyć, że 90% postępowań restrukturyzacyjnych w Polsce to obecnie postępowanie o zatwierdzenie układu.
Jego wszczęcie w trybie z obwieszczeniem o ustaleniu dnia układowego (czyli ze skutkami ochronnymi) może mieć miejsce raz na 10 lat. To nie zmienia jednak faktu, że jeżeli wcześniej prowadziliśmy uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne przewidziane ustawą covidową, lub postępowanie o zatwierdzenie układu ale bez ochrony majątku to ten tryb wciąż pozostaje dla nas otwarty.
Brak zawarcia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu w trybie z ww. obwieszczeniem nie zamyka też drogi do kierowania wniosków do sądu o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego, czy ostatecznie sanacyjnego.
Pamiętajmy jednak: oparcie kolejnych wniosków o takie same założenia naraża wnioskodawcę na oddalenie wniosku przez sąd. Ostatecznie jeżeli wierzyciele nie wyrazili zgody na układ w danym kształcie, to forsowanie tych samych rozwiązań pozostaje z dużym prawdopodobieństwem skazane na porażkę.
Dlatego z nieudanej restrukturyzacji należy wyciągać wnioski, w tym co do stanowisk poszczególnych wierzycieli. Komunikacja z wierzycielami to podstawa sukcesu w restrukturyzacji, a jej brak stanowi częstą przyczynę porażek. Renegocjacja warunków spłaty długu to przecież podstawowe założenie omawianych postępowań, a to nie powinno mieć miejsca bez aktywnego udziału drugiej strony stosunku zobowiązaniowego.
Jak uniknąć nieudanej restrukturyzacji w przyszłości?
Przeanalizowanie przyczyn fiaska postępowania restrukturyzacyjnego stanowi podstawę do dalszych działań w firmie. Dalsza restrukturyzacja jest zazwyczaj możliwa, warto jednak na nowo rozpatrzyć jej założenia. Po zrewidowaniu i zmianie planu restrukturyzacyjnego, czy też propozycji układowych, warto realistycznie ocenić kolejne kroki.
Koniecznym jest wsparcie doradcy restrukturyzacyjnego, który z racji wiedzy i doświadczenia mógłby zaopiniować nową sytuację przedsiębiorstwa oraz zarekomendować dalsze postępowanie. Dopiero będąc świadomym popełnionych wcześniej błędów, aktualnej sytuacji oraz możliwości dalszego działania - podmiot zarządzający przedsiębiorstwem może podjąć racjonalną decyzję i zminimalizować ryzyko kolejnej porażki.
Dlaczego restrukturyzacja może się nie udać?
Nikt nie może zagwarantować wyników restrukturyzacji. Każdy jej tryb wieńczy głosowanie nad układem, którego wyniki uzależnione są od stanowisk wierzycieli. Ich znajomość oraz aktywne uczestnictwo w negocjacjach minimalizują takie ryzyko.
Dodatkowo założenia planu restrukturyzacyjnego lub testu prywatnego wierzyciela mogą być błędne, a forsowane propozycje układowe zbyt optymistyczne.
Jakie są pierwsze kroki po nieudanej restrukturyzacji?
Pierwszym krokiem po nieudanej restrukturyzacji powinno być przeanalizowanie przyczyn porażki wspólnie z doradcą restrukturyzacyjnym. W razie powstania zastrzeżeń co do wykonywania funkcji przez ten podmiot, warto szukać innego, najlepiej skupiając się na doświadczonych kancelariach.
Czy możliwa jest ponowna restrukturyzacja po nieudanej próbie?
Ponowna restrukturyzacja jest możliwa, ale jej zasadność i tryb powinien być każdorazowo skonsultowany z wykwalifikowanym podmiotem - doradcą restrukturyzacyjnym.
Jakie znaczenie ma wcześniejsze planowanie w procesie restrukturyzacji?
Planowanie ma podstawowe znaczenie w restrukturyzacji. Najpierw bowiem przedsiębiorca powinien mieć wyraźny plan naprawczy, który zostaje potem wdrożony w ramach konkretnego postępowania restrukturyzacyjnego.
Jakie są alternatywne strategie po nieudanej restrukturyzacji?
Po nieudanej restrukturyzacji warto rozważyć: uzyskanie finansowania celem odzyskania płynności finansowej, dalszą restrukturyzację w innym trybie, potencjalnie upadłość.
Mateusz Jabłoński
Prezes Zarządu, adwokat, kwalifikowany doradca restrukturyzacyjny