PYTANIA I ODPOWIEDZI
Jest to rodzaj postępowania sądowego, którego celem jest poprawa funkcjonowania przedsiębiorstwa i zapewnienie mu możliwości kontynuowania działalności gospodarczej z zapewnieniem poszanowania interesów wierzycieli.
Ostatecznym efektem restrukturyzacji jest przyjęcie układu z wierzycielami na warunkach korzystnych do spłaty przez przedsiębiorcę. Może dojść do umorzenia kosztów odsetkowych lub nawet części należności głównych. Zawsze dochodzi do rozłożenia sumy zobowiązań na odpowiednią ilość rat. W rezultacie przedsiębiorca dokonuje usystematyzowanych płatności dopasowanych do jego możliwości finansowych. Co jednak niemniej istotne, efektem restrukturyzacji jest wdrożenie planu restrukturyzacyjnego, czyli swoistej strategii działania przedsiębiorcy.
Postępowanie restrukturyzacyjne jest prowadzone na podstawie przepisów Ustawy Prawo Restrukturyzacyjne z 15.05.2015 roku. Jest ono ściśle sformalizowane, a jego efekty dotyczą wszystkich zobowiązań, a nie tylko zobowiązań istniejących w danym banku. Restrukturyzacja zadłużenia z bankiem indywidualne ustalenie nowych warunków spłaty kredytu z bankiem. Wynikiem takiej restrukturyzacji bank zazwyczaj godzi się na rozłożenie zadłużenia na raty tworząc nowy harmonogram spłat. Takie działania nigdy nie obniżają kosztów odsetkowych. Są również ograniczone wyłącznie do danego zobowiązania, podczas gdy sądowe postępowanie restrukturyzacyjne pozwala na restrukturyzację wszystkich zobowiązań przedsiębiorcy.
W postępowaniu restrukturyzacyjnym nadzorca układu przygotowuje szereg dokumentacji, m.in. plan restrukturyzacyjny i wykaz majątku dłużnika. Na podstawie tych informacji niejednokrotnie uzmysławia bankom, że wyrażenie zgody na propozycje układowe są dla nich dalece bardziej korzystne niż upadłość dłużnika. Jest to podstawą negocjacji z wierzycielami bankowymi i pożyczkowymi. Podmioty te zdecydowania bardziej skłonne są do polepszenia warunków spłaty kredytów czy pożyczek niż doprowadzać do sytuacji, w której w postępowaniu upadłościowym mogliby nie zostać zaspokojeni w tak wysokim stopniu. Nierzadko też skłaniają się ku swoistej „ugodzie”, jaką można nazwać układ zamiast wyboru ścieżki sądowej w postaci powództwa o zapłatę, która wiąże się z kosztami sądowymi i egzekucyjnymi.
Czas trwania postępowania restrukturyzacyjnego zależy od jego rodzaju. W dużym skrócie, upraszczając brzmienie przepisów, postępowanie o zatwierdzenie układu powinno trwać maksymalnie cztery miesiące. W razie jednak skutecznego złożenia wniosku o zatwierdzenie układu przed upływem tego terminu, skutki w postaci ochrony dłużnika przed egzekucją trwają aż do uprawomocnienia się postanowienia sądu w przedmiocie zatwierdzenia układu. W praktyce skutki te trwają więc od minimum pięciu do nawet dziesięciu miesięcy w przypadkach, gdy sądy potrzebują więcej czasu na wydanie postanowienia.
Nie. W czasie trwania postępowań restrukturyzacyjnych postępowania egzekucyjne ulegają zawieszeniu z mocy prawa. Co istotne jednak, nie znaczy to uchylenia już dokonanych zajęć rachunków bankowych czy wierzytelności, lecz zakaz podejmowania nowych czynności egzekucyjnych. Uchylenie zajęć już dokonanych możliwe jest jedynie w postępowaniu sanacyjnym i tylko za zgodą sędziego komisarza. W pozostałych przypadkach, w razie otwarcia nowego rachunku bankowego, nie zostanie on zajęty w toku postępowania restrukturyzacyjnego oraz po skutecznym złożeniu wniosku o zatwierdzenie układu do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu.
Zdolność kredytowa to możliwość zaciągnięcia zobowiązania do danej wysokości określana przez banki i instytucje pożyczkowe. Zasady te narzucane są przez podmioty indywidualnie. Nierzadko sama możliwość skorzystania z finansowania bankowego jest ograniczona w przypadku toczącego się postępowania restrukturyzacyjnego. Warunki te należy jednak każdorazowo konsultować z danym bankiem.
Tak. Układem objęte są wierzytelności powstałe przed dniem otwarcia postępowania lub przed dniem układowym. Wszelkie zobowiązania powstałe po tej dacie należy opłacać na bieżąco. W praktyce jednak, kredyty i pożyczki są w całości powstałe przed datą wszczęcia postepowania, a jedynie podzielone na rat. Oznacza to, że dłużnik nie ma obowiązku spłaty rat kredytowych w toku restrukturyzacji. Obowiązek ten dotyczy więc takich zobowiązań jak zobowiązania podatkowe, składki na ubezpieczenia społeczne, raty leasingowe czy czynsze najmu powstałe po dniu otwarcia postępowania lub po dniu układowym.
Na chwilę obecną ustawodawca wskazuje w dość skomplikowany sposób wyliczenia wynagrodzenie dla nadzorcy sądowego ale starając się uprościć to np. przy zadłużeniu na poziomie 1,2 mln zł łączna kwota do zapłaty wynosiłaby ok.70 tys. zł. Zasady wynagrodzenia proponowane przez naszą kancelarię są jednak znacznie bardziej przejrzyste. Zwykle wynagrodzenie to uzależniamy od sumy wierzytelności objętej układem i ilości wierzycieli na spisie wierzytelności, a także od stopnia skomplikowania sprawy.
Brak regulowania zobowiązań bieżących jest negatywną przesłanką zatwierdzenia układu przez sąd. Może się więc okazać, że układ zostanie przegłosowany, ale sąd dojdzie do wiedzy, iż składki do ZUS nie są regulowane i odmówi zatwierdzenia układu. Co więcej, fiasko układu może nastąpić już wcześniej. ZUS, jeśli jest jednym z wierzycieli objętych postępowaniem, wobec braku regulowania przez dłużnika składek bieżących, może zagłosować przeciw układowi. Jeśli siła głosu ZUS będzie dość duża, może to doprowadzić do braku przyjęcia układu.
Nadzorca wykonania układu w pierwszej kolejności przyjrzy się przyczynom opóźnień lub braku płatności. Jeśli przyczyny te będą obiektywne lub przemijające, w sprawozdaniu kwartalnym powinien uwzględnić te okoliczności i poinformować o tym sąd. To jednak do sądu będzie należała ostateczna decyzja o tym, czy należy uchylić czy zmienić układ.
Bez wiedzy i zgody nadzorcy sądowego lub nadzorcy układu nie możemy tego zrobić. Nadzorca powinien jednak wyrazić zgodę na zbycie części majątku pod warunkiem, że nie dojdzie do pokrzywdzenia wierzycieli.
Przede wszystkim ten rodzaj postępowania jest przeznaczony tylko dla przedsiębiorców. Podstawowym jednak elementem kwalifikującym firmę do tego postępowania jest fakt, że rokuje ona naprawę. Najprościej ujmując, nawet jeśli mamy do czynienia z mnogością problemów z płynnością, ale wciąż generujemy dochody to jesteśmy w stanie wykazać, iż przez obecne problemy nie jesteśmy w stanie się rozwijać. To postępowanie na pewno nie jest przeznaczone dla osób fizycznych nie prowadzących działalności oraz dla tych firm które nie mają perspektyw na prowadzenie dochodowej działalności. W tych przypadkach jedynym wyjściem będzie upadłość.
Przedsiębiorca prowadzący działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej nie ma wydzielonej masy majątkowej, a wierzytelności jego firmy są jednocześnie jego wierzytelnościami osobistymi. W tym wypadku restrukturyzowane będą więc tak kredyty firmowe jak i prywatne.
Nie. Jak wspomniano, układem objęte są wierzytelności powstałe przed dniem układowym lub przed dniem otwarcia postępowania.
Nie, nie może, o ile nadzorca ujawni w aktach postępowania wykaz umów o kluczowym znaczeniu dla przedsiębiorstwa w terminie ustawowym tj. w ciągu 21 dni od wszczęcia postępowania.
Fakt wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego jest upubliczniony w rejestrze KRZ. Nie wszystkie podmioty instytucjonalne na bieżąco kontrolują zmiany w tej bazie. Dlatego pierwszym krokiem nadzorcy układu jest poinformowanie o tym wszystkich wierzycieli. Banki powinny zaprzestać wtedy działania windykacyjne. W praktyce jednak często są one kontynuowane. Dzieje się tak najczęściej z uwagi na nieskuteczny przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi banku lub między bankiem a ewentualnym zewnętrznym podmiotem windykacyjnym. Każdy taki przypadek powinien być zgłaszany nadzorcy, który zwykle ponawia informowanie wierzycieli.